Historie
Historie van de Stichting Stadsboerderij
De Stadsboerderij bestaat al sinds 1985 in Wageningen. Het begon als het zogenaamde mini-dierenpark aan de Duivendaal, op een stukje grond van de Wageningen Universiteit. Het doel van de Stadsboerderij is sinds die tijd ongewijzigd gebleven:
- Het bevorderen van contact tussen kinderen en dieren in een diervriendelijke omgeving;
- Het bevorderen van educatieve begeleiding door ter zake deskundige;
- Het waarborgen van het welzijn van de te houden dieren, al hetgeen te doen dat met een en ander rechtstreeks of zijdelings verband houdt of daartoe bevorderlijk kan zijn, een en ander in de ruimste zin van het woord.
Het mini-dierenpark is sinds 1985 een plek geworden die door veel Wageningers, en niet in de laatste plaats door de kinderen, erg gewaardeerd werd. Rond 2010 zijn de eerste plannen voor een verhuizing van het park gemaakt door het bestuur, nadat het huurcontract aan de Duivendaal werd opgezegd door de universiteit. Al snel kwam de huidige locatie aan het Spijk in beeld als alternatief. Met hulp van de Woningstichting zijn de plannen verder uitgewerkt en uiteindelijk was de Woningstichting bereid om het pand aan te kopen, te renoveren in de oorspronkelijke staat, en beschikbaar te stellen aan de Stadsboerderij. Tot op de dag van vandaag zijn we de Woningstichting enorm dankbaar hiervoor.
Opening van de Stadsboerderij Wageningen aan het Spijk (2019)
Op zaterdag 14 september 2019 is de nieuwe Stadsboerderij geopend door wethouder Dennis Gudden. Het is een prachtige plek geworden aan de rand van de Wageningse binnenstad, waar jong en oud kunnen genieten van bijzondere dieren, een groene omgeving en een stukje rust. Voor het dagelijks onderhoud van het terrein en de verzorging van de dieren is de Stichting Stadsboerderij Wageningen een samenwerking aangegaan met ‘s Heeren Loo. Voor twaalf mensen met een verstandelijke beperking is de Stadsboerderij inmiddels een fantastische werkplek geworden. Daarnaast zetten vele vrijwilligers zich in om de Stadsboerderij te kunnen openen voor het publiek, en helpen zijn bij het verzorgen van de dieren en bij activiteiten die georganiseerd worden. Op het terrein van de Stadsboerderij bevindt zich ook een beweegtuin voor ouderen, die er is gekomen met hulp van Opella, die de naastgelegen zorgwoningen in gebruik heeft.
Voor veel praktische zaken werkt de Stadsboerderij Wageningen samen met publieksboerderij de Proosdij in Ede, bijvoorbeeld als het gaat om het voldoen aan wet- en regelgeving, inkoop van dieren en materialen en de uitwisseling van kennis en kunde over de verzorging van de dieren.
Rijke historie van het pand en de tuinen aan Spijk 13
De stadsboerderij zoals we die nu kennen is in 1880 gebouwd als de eerste proefboerderij van de Rijkslandbouwschool. Het T-boerderijtje met dorsvloer is ontworpen door Rijksbouwmeester Jacobus van Lokhorst. Deze architect, die in Wageningen ruim 10 objecten heeft ontworpen, werkte samen met de Rijksbouwmeesters Pierre Cuypers en Cornelis Peters. Rond de boerderij, waarin de tuinman woonde, lagen de proefvelden van de Rijkslandbouwschool. Hier werden proeven genomen met het kweken van tarwe, die van grote betekenis waren voor de plantenveredeling. Nieuwe tarwerassen zoals de Duivendaal- Spijk- en Wilhelminatarwe hebben de landbouw grote voordelen opgeleverd. In 1930 is het pand verbouwd, waarbij onder andere de bedsteden zijn omgebouwd tot kasten en een kleine achterkamer is toegevoegd. Nadat het pand met diverse schade de oorlog heeft doorstaan ontkomt het in de jaren 60 van de 20e eeuw ternauwernood aan sloop.
Rijksbouwmeester Van Lokhorst heeft veel interessante details in het ontwerp opgenomen zoals de klaverbladen op de daklijsten en de versieringen in het metselwerk. In de boerderij zie je nu nog steeds een opkamer boven de kelder, een schouwmantel van Belgisch marmer, terrazzo vloeren, originele kasten, deuren en betimmeringen.
Wilt u nog meer weten over de historie van het pand? Ter ere van de Open Monumentendag in 1993 (!) is een boekje verschenen met de historie van Spijk 13, en heel veel andere monumenten in Wageningen. Klik hier om deze te lezen.